کتاب سندباکس (SANDBOX)

بخشی از مقدمه کتاب سندباکس

سندباکس نظارتی به استارت آپ های فین تک اجازه می‌دهد تا محصولات خود را به طور آزمایشی در دوره‌ای موقت و زمان‌بندی شده با شرایط مختص ایده، تحت نظارت مستقیم تنظیم کنندگان مورد بررسی قرار دهند. ایجاد سندباکس نه تنها آزمون نوآوری‌های مالی درشرایط واقعی است، بلکه اجازه دادن به قانون گذاران برای به دست آوردن دانش مورد نیاز برای ایجاد قوانین و مقررات مناسب در آینده است. طی این روند، نهاد تنظیم‌گر می‌تواند با استفاده از سازوکارهای کنترلی علاوه بر رصد فعالیت آن‌ها نسبت به وجوه و پیچیدگی‌های ابعاد کار، شناخت لازم را حاصل کرده و قواعد و مقررات لازم را در راستای فعالیت دائم این گونه کسب و کارها تببین کند.

سندباکس‌ها از سال ۲۰۱۲ راه خود را به مباحث مقررات مالی باز کردند و به‌طور رسمی از سال ۲۰۱۶ به‌عنوان یکی از روش‌های نظارتی برای نظارت فعالیت‌های فین‌تک به کار گرفته شدند. محیط آزمون تنظیم‌گری، محیطی واقعی، کنترل شده و محدود به زمان است که بر اساس صلاحدید تنظیم‌گران و توسط آن‌ها ایجاد شده است. این محیط به شرکت‌های نوآور اجازه می‌دهد محصولات، خدمات و مدل‌های کسب وکار نوآورانه خود را در مقیاس کوچک آزمایش کنند. محیط آزمون ممکن است دارای محدودیت‌هایی باشد که شرکت‌های آزمون کننده باید مطابق آن ها عمل کنند. منطق اصلی راه‌اندازی سندباکس‌ها، حمایت از نوآوری بویژه در خدمات مالی است. ایده‌های جدیدی وجود دارند که می‌توانند منجر به طراحی ابزارها و محصولات جدید در بازارها شوند اما به دلیل اینکه به اندازه کافی شناخته شده نیستند ابتدا در فضایی محدودتر که دارای مقررات کمتری هستند به صورت آزمایشی اجرا می‌شوند، خطاهای آن گرفته و اصلاح می‌شود و بعد از طراحی و تنظیم مقررات مناسب در محیط اصلی بازار راه‌اندازی می‌شوند تا همه مردم باسطح مناسبی از اطمینان خاطر بتوانند از آن استفاده کنند. سندباکس از نظرعملکرد تفاوتی با دنیای واقعی ندارد. البته در محیط آزمون، مقررات، محدودیت‌ها و قید و بندها به طور موقت کنار گذاشته می‌شوند و ایده‌ها در محیط تحت نظارت به اجرا گذاشته می‌شوند.

در بخشی از این کتاب آمده است: ” دگرگونی بی‌سابقه جهانی باعث شده است که تنظیم‌کننده‌ها به دنبال تعادل بین اهداف نظارتی سنتی ثبات اقتصادی و حمایت از مصرف‌کننده با اهداف ارتقای رشد و نوآوری باشند. ظهور نوآوری‌های دیجیتال فرصت‌های جدید و همچنین خطرات جدیدی را ایجاد می‌کند. این واقعیت بر تلاش‌های دولت برای توسعه مقررات مناسب با شرایط دیجیتال جدید تأثیر می‌گذارد. به گفته محققان، تنظیم‌کننده‌ها باید رویکردهای جدیدی را برای تنظیم فناوری‌های دیجیتال ایجاد کنند. مفاهیم مدرن مقررات و حکمرانی، مانند «تنظیمات هوشمند»، «حکمرانی خوب» و «حکمرانی چابک» نشان می‌دهند که مقررات و مدیریت دولتی باید انعطاف‌پذیر باشند. این مفاهیم مبتنی بر این واقعیت است که هم حاکمیت مدرن و هم مقررات قانونی باید با دنیایی که به‌سرعت در حال تغییر است سازگار شوند و به دنبال ابزارهای تنظیم هوشمندی باشند که از نوآوری پشتیبانی می‌کند.”

با توجه به اهمیت این محیط و نیاز بازارهای مالی به وجود چنین بستری، کتابی با عنوان” سندباکس؛ چیستی محیط آزمون تنظیم گری و اهمیت آن در بازار مالی” توسط مرکز مالی ایران (مجری محیط آزمون بازار سرمایه) منتشر شده است.

در بخش اول کتاب به توضیحاتی در ارتباط با  صنعت فین‌تک و اهمیت آن و رویکردهای نظارتی فعلی در بازارهای مالی و در بخش دوم ماهیت سندباکس و چیستی و چرایی آن تبیین و به ویژگی ها و اهداف سندباکس، چالش ها و خطرات و محدودیت های آن و … پرداخته شده است. در بخش سوم تجارب بین المللی در ارتباط با محیط آزمون تنظیم گری و به طور خاص سندباکس کشورهایی همچون، انگلستان، استرالیا، سنگاپور و … مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش آخر نیز وضعیت فعلی سندباکس در ایران و به طور خاص سندباکس بازار سرمایه ارائه شده است.

سرفصل مطالب کتاب سندباکس

فصل‌اول: فین تک و رویکردهای نظارتی

فصل‌دوم: سندباکس

فصل‌سوم: سندباکس‌در آینه جهانی

فصل‌چهارم: سندباکس در ایران